گچبری یکی از هنرهای مهم در معماری ایرانی است که از دیرباز در بناهای مختلف، به ویژه در مساجد، کاخ‌ها و بناهای مذهبی مورد استفاده قرار گرفته است. گچبری تاریخی ایران دارای تکنیک‌ها و سبک‌های خاصی است که به مرور زمان تکامل یافته و ویژگی‌های منحصر به فردی پیدا کرده است. در اینجا به برخی از تکنیک‌های گچبری تاریخی ایران اشاره می‌کنم:

گچبری ریزه‌کاری (گچبری ظریف): این نوع گچبری معمولاً با استفاده از ابزارهای خاص و دقیق انجام می‌شود و شامل طراحی‌های پیچیده و دقیق است. در این تکنیک، طرح‌ها شامل اشکال هندسی و گیاهی به صورت جزیی و دقیق ایجاد می‌شوند.

گچبری معرق: این سبک از گچبری به صورت ترکیب قطعات مختلف گچ رنگی و گاهی اوقات با استفاده از فلزات در کنار هم ایجاد می‌شود. در این روش، طرح‌های دقیق و ظریفی ایجاد می‌شود که گاهی شباهت به نقوش معرق دارد.

گچبری برجسته (رِلِیِف): این نوع گچبری بیشتر در دوره‌های صفوی و قاجاری رایج بود. در این تکنیک، گچ به شکل برجسته از سطح دیوار بیرون زده و نقوشی سه‌بعدی ایجاد می‌کند. این نوع گچبری می‌تواند به صورت حیوانات، گیاهان یا حتی صحنه‌های مذهبی باشد.

گچبری مسطح (فرسک): گچبری‌های مسطح بیشتر در دکوراسیون‌های داخلی و سقف‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سبک شامل نقوش هندسی یا گل و برگ است که به صورت طرح‌های مسطح روی دیوار یا سقف قرار می‌گیرد.

گچبری ترکیبی: در این تکنیک، گچبری با سایر مواد همچون آینه‌کاری، کاشی‌کاری یا نقاشی ترکیب می‌شود تا جلوه‌ای خاص و منحصر به فرد به فضای داخلی بدهد. این تکنیک معمولاً در مساجد و کاخ‌های ایرانی بیشتر دیده می‌شود.

گچبری در سبک قاجاری: در دوره قاجاریه، گچبری‌ها اغلب به سبک‌های پرکار و شلوغی با جزئیات زیاد و رنگ‌های مختلف دیده می‌شود. این نوع گچبری شامل نقوش گیاهی و تصاویری از شاهان و درباریان است.

این تکنیک‌ها به طور گسترده در بناهای تاریخی ایران دیده می‌شوند و نشان‌دهنده دقت و هنر بی‌نظیر هنرمندان ایرانی در قرون گذشته است.