هنر گچبری
خوشبختانه ایران، کشوری اصیل و با تمدن است که از روزگاران قدیم، هنر جایگاه ویژه‌ای در میان مردم آن داشته است و مردم هنرپرور ایران چشمان خود را به تماشای زیبایی‌ها عادت داده‌اند. هنرمندان ایرانی در سالهای پیش در امر معماری و ساختمان‌سازی، سازه‌های بسیار باشکوهی را بر جای گذاشته‌اند که نشان‌دهنده خلاقیت، مهارت، هنر، دانش و اصالت این مرز و بوم است. گچبری یکی از هنرهایی محسوب میشود که با تلفیق هنر معماری، در ساختمان‌ها مورد استفاده قرار میگیرد. این هنر بی‌نظیر قدمت تاریخی دارد و می‌توان سازه‌های قدیمی بسیاری را مشاهده کرد که دارای گچبری‌های بی‌نظیر و زیبایی هستند. امروزه در بسیاری از خانه‌ها، مساجد، کافه‌ها، رستوران‌ها و سایر فضاها از گچبری استفاده میشود. این صفحات گچی تزئینی موجب افزایش زیبایی این فضاها می‌شوند.
استادکار گچبر با ترکیب دو محصول مهم، یعنی گچ و آب و به‌وسیله ابزار مخصوصی که دارد، صفحات گچی تزئینی زیبایی را خلق میکند. درواقع در این هنر، مهارت و خلاقیت استادکار گچبر اهمیت فراوانی دارد. چراکه اگر سازنده این صفحات گچی تزئینی به‌اندازه کافی ماهر نباشد، در انتهای کار، خروجی خوبی وجود نخواهد داشت. استادکاران گچبر ایرانی به تمام دنیا ثابت شده‌اند و سراسر جهان به استادان هنرور ایرانی احترام می‌گذارند.
تاریخچه گچبری در کشور ایران
هر هنری و هر فعالیت و فرآیندی دارای تاریخچه‌ای است. به‌طورمعمول برای آشنایی دقیق با هر هنری توصیه میشود که از تاریخچه آن اطلاع حاصل نمایید. گچبری ازجمله هنرهای قدیمی مورد استفاده در ساختمان‌سازی است که به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد. در حقیقت ساخت صفحات گچی تزئینی پیش از ساخت و پخت خشت و تولید آجر انجام می‌شد اما گسترش این هنر به بعد از به‌کارگیری خشت در ساخت بناها مربوط است.
اعراب در جریان فتوحات خویش در دوره هخامنشیان و سپس در دوران ساسانیان، هنر زیبای صفحات گچی تزئینی یعنی همان گچبری را مشاهده کرده و آموختند. این هنر بی‌نظیر و زیبا در آن دوره برای تزئین کاخ‌ها و قصرها مورد استفاده قرار می‌گرفت و تماشای آثار به‌جا مانده از دوران هخامنشیان، صفحات گچی تزئینی منحصربه‌فرد این دوره را نشان میدهد.
ازجمله ویژگی‌های گچبری در دوره ساسانیان می‌توان به استفاده از طرح‌های دو معنایی، برخورداری از تقارن، وجود نقش‌های مربعی شکل که در آن طرح دایره وجود دارد و نقش‌های تکراری اشاره نمود. پس از دوران هخامنشیان هنر ساخت صفحات گچی تزئینی به اوج رسید و افراد بیشتری در این هنر مهارت پیدا کردند و به استادکارانی ماهرتر تبدیل شدند.
رواج هنر گچبری در ایران
گچ از خاصیت انعطاف‌پذیری بسیار بالایی برخوردار است و به همین دلیل در بسیاری از تزئینات و برای پوشاندن منافذ ساختمان‌ها، مورد استفاده قرار میگیرد. گچبری ازجمله هنرهایی محسوب میشود که در هر دوره و هر منطقه‌ای شکل و روش منحصربه‌فرد و مخصوصی دارد. از شروع تا رواج این هنر، مدت زیادی سپری نشد؛ زیرا گچ بسیار انعطاف‌پذیر است و استفاده از آن هم بسیار راحت است. در کنار کاربرد آسان گچ، استفاده از این محصول ساختمانی موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی، وقت و هزینه میشود. این ویژگی‌ها در کنار یکدیگر موجب رواج این هنر در دوره هخامنشیان و ساسانیان شد. درواقع معماری و سایر هنرهای مربوط به ساختمان‌سازی در گذشته اهمیت بسیار زیاد و ساخت بناهای باشکوه در ادوار گذشته بسیار رواج داشت. به همین دلیل هنر زیبای گچبری نیز به‌سرعت رواج پیدا کرد.
استادکاران گچبر ایرانی در دو دوره ذکر شده برای تزئینات داخل و خارج بناها از صفحات گچی تزئینی استفاده می‌کردند و به‌مرور زمان مهارت استادکاران افزایش پیدا کرد. استادان ایرانی طی این دوران آموختند چگونه با استفاده از گچ طرح‌های ظریف و سایه روشن را خلق کنند. درنهایت نیز هنر گچبری مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت. در هر دوره موارد بسیاری بر هنر ساخت صفحات گچی تزئینی اضافه شد، طرح‌های متنوع‌تری مورد استفاده قرار گرفت و به‌طورکلی این هنر تکمیل‌تر شد تا به دست استادکاران گچبر امروزی برسد.
گچبری در دوران امروزی
هنر گچبری سیر طولانی را از زمان هخامنشیان گذرانده تا به امروز رسیده است. این هنر در هر دوره‌ای به‌وسیله استادکاران گچبر دستخوش تغییراتی شده و طرح‌های بسیار متنوع و زیبایی به وجود آمده است. استقبال مردم و استفاده از صفحات گچی تزئینی در دوران گذشته باقی نماند؛ بلکه امروزه نیز این هنر طرفداران بسیاری را به خود اختصاص داده است و در بیشتر خانه‌ها از گچبری استفاده میشود.
تفاوت بزرگ هنر ساخت صفحات گچی تزئینی در امروز با گذشته، در طرح‌های آنها است. در گذشته بیشتر از طرح‌های شلوغ و پرنقش‌ونگار در ساخت صفحات گچی تزئینی استفاده می‌شد؛ اما امروزه این طرح‌های سنگین و شلوغ کمتر طرفدار دارند و تعداد علاقه‌مندان به این طرح‌ها محدود شده است. امروزه طرح‌های ساده و کم نقش‌ونگار مورد استقبال عموم مردم قرار گرفته و اگر توجه کرده باشید، متوجه خواهید شد که اکثر گچبری‌ها در خانه‌های جدید از طرح‌های بسیار ساده و مدرن ساخته شده‌اند.
همچنین امروه ابزارهای پیاده‌سازی این هنر، پیشرفته بسیاری داشته و ظریف شده‌اند که باعث می‌شوند طرح نهایی زیبایی بیشتری داشته باشد. به‌طورکلی این هنر اصیل و زیبا به‌منظور افزایش زیبایی دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار میگیرد. تنوع طرح‌های موجود در این هنر موجب شده تا تمام افراد با هر سلیقه‌ای که دارند بتوانند طرح دلخواه خود را پیدا کنند. گاهی ایجاد تحول در سقف، دیوار و سایر فضاهای خانه ضروری است؛ زیرا خانه برای شما تکراری میشود و تنها با تعویض لوازم منزل نمی‌توان این تکراری بودن را نادیده گرفت. استفاده از هنر گچبری بهترین گزینه برای ایجاد تغییر و تحول در بخش‌های مختلف خانه است.
گچبر کیست؟
قطعاً تاکنون نقش‌برجسته‌های گچی که بر روی سقف و دیوار هستند را دیده‌اید؛ این نقش‌های گچی از بریدن و کنار هم قرار گرفتن گچ حاصل می‌شوند. به انجام فرایند کند و کاری و بریدن گچ، گچبری و به شخصی که این کار را انجام میدهد، گچبر می‌گویند. این هنر زیبا از گذشته تاکنون به دست هنرمندان بسیاری انجام شده است و آثار بسیار زیبایی برجای مانده که از بعضی از آنها به‌عنوان آثار باستانی یاد میشود.
در میان کارهای ساختمانی قطعاً نام گچ‌کار را هم بسیار شنیده‌اید؛ گچ‌کار با گچبر اندکی تفاوت دارند. گچ‌کار کسی است که انواع مصالح همچون گچ و سیمان را بر روی سقف و دیوار می‌مالد. گچ‌کار در برخی مواقع کارهای یک گچبر را نیز انجام میدهد؛ یعنی گچ‌کاری‌های تزئینی را ساخته و می‌چسباند. انجام فرایند ساخت و نصب گچ‌کاری‌های تزئینی، به‌صورت دستی و یا آماده انجام میشود. این هنر ارزشمند یکی از هنرهای تزئینی برای زیباسازی نماهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها است که در دو قالب سنتی و مدرن صورت می‌پذیرد. استاد رضا پارسائی با 20 سال سابقه کار در حرفه و هنر گچبری، یکی از بهترین هنرمندان این حوزه است که به هم‌وطنان خود ارائه خدمت میکند.
وظایف گچبر
ازجمله وظایف یک گچبر می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- برآورد مصالح
- تسلط بر دورسازی
- توانایی ظریف‌کاری
- توانایی انجام کشو زنی
- تسلط بر وسایل خط‌کشی
- توانایی انجام قالب‌سازی
- تسلط کامل بر ابزارهای کار
- داشتن خلاقیت و سرعت عمل در کار
- توانایی اندیلک سازی یا همان جاچراغی
- قابلیت مدیریت و یا انجام وظایف گروهی
- تسلط بر ترسیم و گچبری طرح‌های متفاوت
- تسلط بر نکات ایمنی فردی، کارگاهی و ساختمانی
- توانایی محاسبه ابعاد فضای مورد نظر برای طراحی
- تسلط بر گچبری طرح‌های سقف، دیوار و دیگر فضاها
- تسلط بر طراحی و ترسیم طرح‌های هندسی و انواع طرح‌ها
گچبری کلاسیک یا همان سنتی یکی از هنرهای به کار برده شده در معماری اصیل ایرانی است. قطعاً در فضاهای مختلف نظیر سازه‌های باستانی و قدیمی، می‌توانید گچبری کلاسیک را تماشا کنید. گچبری‌های کاخ ارم و نارنجستان قوام در شیراز، مقرنس‌بندی‌های آونگ گچی، خانه طباطبائی، خانه بروجردی‌های کاشان و خانه شهریاری در بخش یانه‌سر شهرستان بهشهر ازجمله مکان‌های مشهوری هستند که از گچکاری تزئینی سنتی در آنها استفاده شده است. این هنر زیبا خود نیز دارای انواعی است که عبارت‌اند از:
1. گچکاری تزئینی به روش معرق یا تراش
یکی از انواع روش‌های انجام گچبری کلاسیک، گچکاری تزئینی معرق است که به آن تراش نیز می‌گویند. روش و فرایند ساخت در این هنر، همچون فرایند کاشی‌کاری معرق است. در این روش ملات گچ رنگی، پیش از آنکه سفت و خشک شود، به اشکال مورد نظر برش داده شده و در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. ملات گچ سفید را نیز برای ایجاد یک زمینه یک‌دست و صاف، در پشت کار می‌ریزند. در پایان کار محصول به‌دست‌آمده را با دوغاب به محل مورد نظر می‌چسباندند. نمونه گچکاری تزئینی را می‌توانید در محراب مسجد میدان ساوه و مشهد و اردهال کاشان مشاهده نمایید.
2. گچبری کلاسیک تزئینی به روش لایه‌ای
انجام فرایند ساخت گچکاری تزئینی در این روش، به‌صورت لایه‌ای است که هر لایه، رنگ مختلفی دارد. پس از کشیدن این لایه‌ها با ابزار مخصوص کار، طرح اجرا میشود. روش لایه‌ای، به‌نوعی گچکاری تراش محسوب میشود. درواقع هنگامی این روش به کار می‌آید، که قصد دارند از چند رنگ در ساخت یک نقش‌برجسته گچی استفاده کنند. این روش گچکاری اغلب در ساختمان‌هایی که احتیاج به فضای شادی دارند به کار می‌رود؛ به‌طور مثال می‌توان در مهدکودک‌ها و مدارس با استفاده از رنگ‌های گوناگون، فضای شاد و درعین‌حال گرمی را برای کودکان به وجود آورد.
3. گچکاری تزئینی به روش کلوخی
گچبری کلوخی در قرن 13 میلادی با ورود هنر غرب به ایران به وجود آمد. گچ‌کاری‌های تزئینی در این روش بسیار برجسته است؛ ازاین‌رو نام کلوخی را بر آن نهادند. بیشتر طرح‌های این روش ایرانی نیستند. این هنر را می‌توانید در کاخ‌ها و عماری‌های دوره ناصری همچون کاخ بادگیر تهران و کاخ الماس مشاهده نمایید.
4. گچبری کلاسیک تزئینی به روش هشته
قدمت گچکاری تزئینی هشته که به آن برهشته نیز می‌گویند، به پیش از ظهور اسلام بازمی‌گردد. گچکاری تزئینی در این روش به‌گونه‌ای برجسته‌تر از پس‌زمینه انجام میشود. اگر قصد تماشای گچ‌کارهای هشته یا برهشته را دارید می‌توانید به سراغ آثار برجای‌مانده از دوران رازی و آذری بروید؛ در بناهایی همچون محراب مسجد گلپایگان، محراب الجایتو مسجد جامع اصفهان و دوازده امام یزد از این هنر زیبا بهره برده شده است.
5. گچکاری تزئینی به روش زبره
برجستگی گچ‌کاری‌های تزئینی در این روش، بین گچکاری برهشته و نقش‌برجسته است. انجام فرایند کار در روش زبره بدون مالش و پرداخت به گوشه‌ها است؛ ازاین‌رو گوشه‌های کار بریدگی داشته و تیز هستند.
6. گچکاری تزئینی به روش تخمه بری
به این روش تخمه کن نیز می‌گویند؛ گچ سفید و نرم، ماده اصلی برای تخمه درآوردن محسوب میشود. در این روش ابتدا گچ غربال شده را با آب مخلوط میکنند تا به خمیری نرم و یک‌دست تبدیل شود و سپس با استفاده از قالب، طرح نهایی آماده میشود. این مدل از گچکاری تزئینی یکی زیباترین انواع گچبری کلاسیک یا سنتی به شمار می‌آید که برخلاف دیگر روش‌ها در آن سایه‌روشن وجود ندارد. در روش تخمه بری از رنگ‌های گوناگون استفاده میشود و یکی از مشخصه‌های تشخیص این نوع از گچکاری تزئینی، وجود نقش‌های آبرنگی در عمق گچ نرم است.
7. گچبری کلاسیک تزئینی به روش مشبک
به این روش، گچکاری تزئینی توری نیز می‌گویند. گاهی برای زیباسازی پنجره‌ها یا روزنه‌ها از گچکاری تزئینی استفاده می‌شد. گچبر در این روش گچ را از زمینه اصلی در فاصله‌ای بین 15 تا 25 سانتی‌متر ایجاد میکند؛ پس از آنکه گچ به‌اصطلاح خود را گرفت، اوستا گچبر شروع به طرح‌اندازی میکند. اوستا کار در آخرین مرحله برای ایجاد طرح به شکل مشبک، زمینه طرح را خالی میکند. در مسجد شاه ولی تفت از این روش گچکاری تزئینی استفاده شده است که به معنای واقعی یکی از شاهکارهای این هنر به شمار می‌آید. در گچبری مشبک قطعه‌های گچ همچون تور به یکدیگر بافته شده‌اند.
8. گچکاری تزئینی به روش توپر و توخالی
این روش با روش برجسته کاملاً متفاوت است. در روش توپر و توخالی در ابتدا سطح صاف به وجود می‌آورند و پس از آن خط‌های مورد نظر را در طرح‌های مستقیم و مایل ایجاد میکنند. طرح‌ها را در عمق کمتر از 2 سانتی‌متری از سطح کنده‌کاری میکنند که نمای بسیار جالبی ایجاد میشود.
9. گچکاری کلاسیک تزئینی به روش پته
این روش از قرن هشتم هجری آغاز شد که کرباس را آهار زده و بر روی گچ می‌کشیدند. طرح مورد نظر را بر روی گچ پیاده‌سازی می‌کردند و در پایان، کرباس گچکاری شده را با استفاده از چسب و میخ به محل مورد نظر می‌چسباندند. برای اینکه میخ‌های مورد استفاده در این روش جزئی از تزئین محسوب شود، سر آنها را به حالت‌های گوناگونی همچون مخروطی درمی‌آوردند. اگر مایل به مشاهده این مدل از گچبری کلاسیک یا سنتی هستید می‌توانید به گنبد سلطانیه بروید.
10. گچکاری تزئینی در روش کشته بری
در این روش گچ زیره را بر روی سطح مشخص شده می‌کشند و سپس نرمه، روی آن کشیده میشود. این روش به‌سرعت عمل بالایی در کار نیاز دارد و درعین‌حال نتیجه بسیار جذابی به همراه خواهد داشت.
گچبری مدرن
امروزه دکوراسیون ساختمان‌ها دستخوش تغییرات بسیاری شده است و دکورهای مدرنی را در فضاهای گوناگون همچون خانه، دفتر کار و مکان‌های مشابه مشاهده میکنیم. این دکوراسیون مدرن بر روی هنر گچبری نیز تأثیر گذاشته است. گچکاری تزئینی مدرن، دیگر سبک گچبری است که با معماری مدرن تلفیق شده و طرح‌های زیبایی پدید آورده است. گچکاری تزئینی مدرن با گچبری کلاسیک و یا همان سنتی تفاوت دارد. در شیوه مدرن گچکاری تزئینی توجه بسیاری بر سر درها، سقف، ستون‌ها و دیوارها شده است. در این سبک از گچکاری تزئینی، برای دیوار از گل، موتیف و تاج استفاده نمی‌شود. این سبک به طراحی‌ها و خطوط ساده شهرت دارد که به‌طورمعمول از خطوط منحنی، خطوط راست و زاویه‌های قائمه استفاده میشود.
در گذشته به دلیل هزینه‌ها و وقت‌گیر بودن گچکاری تزئینی، تنها از این هنر در سقف پذیرایی استفاده می‌شد. گچکاری تزئینی سنتی دارای طرح‌های شلوغ و پر نقش‌ونگار است؛ ازاین‌رو برای اتاق‌خواب و سایر فضاها مناسب نیست. امروزه با پدید آمدن گچکاری تزئینی مدرن، می‌توان این هنر را در اتاق‌خواب‌ها و سایر فضاهای خانه مشاهده کرد. مهم‌ترین مزیت این سبک کاربرد آن در همه فضاها و استفاده از تکنولوژی در آن است. از گچکاری تزئینی مدرن در هتل‌ها و رستوران‌ها نیز استفاده میشود که موجب افزایش زیبایی و جلوه این اماکن میشود. برای ایجاد یک فضای زیبا و شگفت‌انگیز در این سبک، لوسترهای مدرن، نورپردازی و دیگر لوازم دکوراتیو مدرن به کار برده می‌شوند.
نصب گچبری مدرن به چه شکل است؟
در نصب گچبری مدرن که اغلب به‌صورت پیش‌ساخته هستند، باید برخی از موارد مشترک گچکاری تزئینی سنتی را رعایت کنید. مراحل نصب گچکاری تزئینی پیش‌ساخته به شرح زیر است:
- در ابتدا باید تمام مواد و ابزار مورد نیاز کار را تهیه نمایید.
- سپس باید گچ پیش ساخته‌ای که برای سقف، سرستون، دیوار و... تهیه نموده‌اید را خیس نمایید.
- چسب چوب یا چسب مخصوص را در پشت کار ریخته و در محل مورد نظر بچسبانید.
- به‌آرامی و بادقت، باید چندین میخ را در بخش‌های مختلفی از گچ پیش‌ساخته بکوبید؛ این کار موجب محکم‌کاری عملیات میشود.
- می‌توانید لبه‌های گچ پیش‌ساخته را توسط گچ، پُر نمایید.
تفاوت گچبری کلاسیک و مدرن
میان گچ‌کارهای تزئینی سنتی و گچبری مدرن تفاوت‌های بسیاری وجود دارد؛ امروزه طرح‌های گچبری مدرن جایگزین طرح‌های سنتی شده‌اند. تفاوت‌های میان این دو سبک عبارت‌اند از:
- در طرح‌های سنتی یا کلاسیک رنگ‌آمیزی به‌صورت مازاد انجام می‌شد؛ اما استفاده از رنگ در طرح‌های مدرن، موجب کاهش زیبایی آنها خواهد شد. در طرح‌های نوین از نورهای رنگی مخفی به‌جای رنگ‌پردازی استفاده میکنند که جلوه زیباتری ایجاد میشود.
- به‌طورمعمول در طرح‌های سنتی از گچبری‌های سنگین و پیچیده که به زمان بسیاری برای ساخت نیاز داشت استفاده می‌شد. طرح‌های سنتی هزینه‌های بیشتری دارند. در مقابل، در سبک مدرن از طرح‌های ساده و ظریفی که به زمان کمتری نیاز دارند استفاده میشود. طرح‌های نوین هزینه‌های کمتری به بار می‌آورند و برای خانه‌های هوشمند و جدید بسیار مناسب هستند.
- در طول فرایند ساخت طرح‌های گچکاری تزئینی سنتی، تمام نقش و نگارها حاصل زحمت و دسترنج استادکار است؛ اما اکثر طرح‌های سبک مدرن به‌صورت ازپیش‌ساخته شده‌اند و تنها نیاز به نصب دارند.
- گچبری مدرن مزیت‌های بیشتری در برابر سنتی دارد؛ امروزه از ابزار و تجهیزات پیشرفته و مدرنی در انجام فرایند این هنر استفاده میشود که موجب افزایش سرعت کار و کم شدن هزینه‌ها شده است؛ اما همواره از طرح‌های سنتی به دلیل شکوه و مجلل بودن آنها در برخی از بناها استفاده میشود.
انواع روش‌های کار گچبری
این فرایند هنری به دو روش دستی و ازپیش‌ساخته شده انجام میشود. برای آشنایی بهتر شما توضیحات کلی درباره این دو روش ارائه شده است:
در این روش صفر تا صد کار توسط استادکار گچبر انجام میشود. در این روش برای ساخت مواد اولیه، گچ را به‌صورت مایع درمی‌آورند. پیش از تبدیل شدن گچ به حالت جامد و هنگامی‌که حالت خمیری و انعطاف‌پذیر دارد، مواد را به‌صورت یک اسکلت هنری ایجاد میکنند. هنرمند با استفاده از نیروی دست خود و ابزار مختلفی که در اختیار دارد همچون پرگار، نقاله و کاردک طرح مشخص‌شده را بر روی سطح مورد نظر ایجاد می‌نماید. درصورتی‌که از گچ مرغوب در کار استفاده نشود، اثر هنری شما ظاهر ظریف و زیبایی به خود نمی‌گیرید. در پایان، طرح تکمیل یافته را به فضای مشخص‌شده می‌چسبانند. رضا پارسائی به‌عنوان بهترین گچبر تهران اجراکننده روش گچکاری تزئینی دستی، زیباترین طرح‌های سنتی را با بهترین کیفیت به شما عزیزان ارائه میکند.
ابزار مورد استفاده در گچبری دستی
در گچبری کلاسیک و یا سنتی که به‌صورت دستی انجام میشود، ابزار گوناگونی مورد استفاده هنرمند قرار میگیرد؛ این ابزار عبارت‌اند از:
ماله مخصوص گچبری
اولین ابزار مورد استفاده و ضروری در انجام فرایند گچکاری تزئینی، «ماله» مخصوص این کار است. از ماله برای پخش کردن گچ و اسکلت اصلی استفاده میشود. ماله‌ها دارای انواع متفاوتی هستند که هرکدام برای عملیات گوناگونی همچون گچکاری، سفیدکاری و دیگر کارهای ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زمان خرید ماله گچکاری تزئینی باید به لبه‌های آن توجه کرد که تیز نباشند.
استانبولی
«استانبولی» ظرفی فلزی شبیه به تشت است که می‌توان در آن ملات را مخلوط کرد. یک نکته حائز اهمیت در استفاده از این وسیله وجود دارد و آن شستن استانبولی پس از اتمام کار است؛ زیرا شستشوی استانبولی آغشته به گچ و سیمان و دیگر مصالح، بلافاصله پس از پایان کار، بسیار راحت‌تر از گذشت چند روز و خشک شدن مصالح است.
دمبر
یکی از ابزار بسیار مهم هنرمند گچبر دستی، «دمبر» است که به چاقو شباهت دارد. دمبر دارای نوک تیزی است که توسط آن ظریف‌کاری‌های فرایند گچکاری تزئینی را انجام میدهند. استاد گچبر بدون این وسیله نمی‌تواند کار خود را پیش ببرد.
بوم خوار گچبری کلاسیک
«بوم خوار» وسیله‌ای فلزی است که نوک آن حالتی مورب دارد. از بوم خوار برای هموارسازی، حکاکی، کنده‌کاری، مرمت و تمیزسازی بوم استفاده میکنند.
وردنگی
از «وردنگی» برای خط‌کشی قسمت‌هایی استفاده میشود که گرته شده است، تا پس از اتمام کار بتوان فرایند برش را انجام داد.
ابزار نقالی
«ابزار نقالی» ابزارآلاتی هستند که می‌توان از آنها در زیر و رو کردن کارهای گچبری، ساخت‌وساز گل و برگ، حالت‌دهی و ترمیم استفاده نمود.
الک
گچ دارای ریزدانه‌های بسیاری است و برای اجرای کارهای ظریف باید توسط «الک» این ریزدانه‌ها را جدا کرد. برای انجام عملیات گوناگونی همچون گچکاری تزئینی، ابزارزنی، سفیدکاری و زیرسازی سطوح، گچ را الک میکنند.
پرگار
به‌طورمعمول از «پرگار» به‌منظور تعیین اندازه میان بخش‌های گوناگون استفاده میکنند. استفاده از این وسیله برای اندازه‌گیری دقیق گچ‌کاری‌های تزئینی بسیار ضروری است.
قلم بوم‌گیر
با استفاده از این وسیله عملیات قاشقی کردن را انجام میدهند. درواقع از «قلم بوم‌گیر» برای هر طرحی که به فرایند قاشقی کردن نیاز دارد می‌توان استفاده نمود.
کاردک
یکی دیگر از ابزارهای مورد استفاده در فرایند گچکاری و گچبری، «کاردک» است. از این وسیله برای تمیزسازی سایر ابزار و یا تعمیر سطح گچکاری استفاده میکنند.
نکات قابل‌توجه در گچبری دستی
برخی استانداردها در انجام فرایند این هنر باید رعایت شود که عبارت‌اند از:
- میزان ارتفاع سقف: توجه به میزان ارتفاع سقف یکی از نکات بسیار مهم در گچبری کلاسیک است. پیش از آنکه گچبر کار خود را آغاز نماید باید محیط مورد نظر را بررسی نماید و موقعیت ارتفاع را مشخص نماید. درصورتی‌که ارتفاع سقف کمتر از حد استاندارد باشد، نباید از طرح‌های شلوغ و حجیم استفاده شود.
- عدم افراط و تفریط: افراط و تفریط در این فرایند موجب کاهش زیبایی اثر میشود؛ ازاین‌رو بهتر است از مدل‌های مناسب و ساده استفاده نمایید. باید بدانید که گچبری‌های هر مکان با مکان دیگر متفاوت است و ممکن است گچبری مورد نظر شما، مناسب ساختمانتان نباشد؛ بنابراین بهتر است تقلید کردن را در این کار فراموش کنید.
- دکوراسیون مکان مورد نظر: توجه به دکوراسیون منزل و مکان مورد نظر برای استفاده از گچ‌کاری‌های تزئینی بسیار اهمیت دارد. اجزای محیط همچون سقف، دیوارها و راه‌پله باید با یکدیگر هماهنگ باشند تا خانه شما زیبا و چشم‌نواز شود. اگر سبک خانه شما یک فضای کلاسیک دارد می‌توانید از گچبری سنتی و کلاسیک استفاده نمایید و بالعکس.
- استفاده صحیح از رنگ‌ها: در مقایسه با گذشته این روزها در گچبری کلاسیک کمتر از رنگ‌ها استفاده میکنند؛ اما برخی از رنگ‌های خاص که حس اصالت را به خانه می‌بخشند، هنوز به کار می‌روند. گچکاری تزئینی رنگی باید برای فضاهای بزرگتر استفاده شود و مناسب محیط‌های کوچک نیست.
- حفظ آرامش بصری محیط: رنگ دیوار و کاغذ دیواری باید با گچکاری تزئینی هماهنگ باشد. به‌طورمعمول طرح‌ها و رنگ‌های ساده موجب ایجاد آرامش بصری شده و طرح‌های شلوغ این آرامش را کاهش میدهد. شما می‌توانید باتوجه‌به تمام اجزاء مکان مورد نظر، از طرح‌های شلوغ برای سرستون‌ها و کناره‌ها استفاده نمایید. برای ساخت و نصب یک گچبری لاکچری و زیبا به رضا پارسائی اعتماد کنید.
2. گچبری پیش ساخته
معمولاً همه‌ی افراد گچ‌کاری‌های تزئینی سنتی را بیشتر از گچ‌کاری‌های پیش ساخته می‌شناسند و ممکن است گاهی این دو را یکی بپندارند. همان‌طور که اشاره شد این مدل از گچبری‌ها از پیش در طرح‌های مختلف ساخته می‌شوند و بر روی سطوح مورد نظر نصب می‌گردند. گاهی افراد برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه از این سبک استفاده میکنند. این سبک را نیز در مدل‌های نقش‌برجسته، کشته‌بری، مشبک، زبره، پته، لایه‌ای، تخمه بری و توخالی و تو پر می‌توان مشاهده کرد. این سبک گچکاری تزئینی برای اکثر فضاها کاربرد دارد. در گچبری پیش ساخته هنرمند با استفاده از ابزار مخصوص و خلاقیت خود با اعمال برش بر روی سطوح، برای مجتمع‌های مسکونی و تجاری طرح‌های زیبایی می‌سازد.
این گچبری‌ها معمولاً با شمایل گچ هستند که در سه دسته قرار می‌گیرند.
- طرح‌های سطحی که به شکل کلی یا تکه‌تکه برای سقف یا دیوار کاربرد دارند.
- مدل‌های حاشیه‌ای که قابلیت نصب برای کناره‌های راه‌پله‌ها، دیوار و سقف را دارند.
- طرح‌های خاص و تکی که برای سر ستون‌ها، سر شومینه و سر قاب و فضاهای مشابه قابل‌نصب هستند.
گچبری‌های پیش ساخته گچی دارای مزایایی همچون قیمت پایین، قابلیت استفاده در فضاهای گوناگون، مقاومت در برابر گرما و آتش، رنگ‌پذیری بالا، طرح‌های متنوع و سرعت بالای اجرا هستند. علاوه بر گچبری پیش ساخته گچی، این سبک انواعی دیگری را نیز شامل میشود که عبارت‌اند از:
گچکاری تزئینی پیش ساخته پلی‌اورتان
این مدل به صورتی است که داخل آن فوم و سطح بیرونی آن یک روکش مقاوم PVC قرار گرفته است. مواد مورد نیاز ساخت این نوع گچکاری تزئینی در ایران وجود ندارد و باید آنها را از کشورهای دیگر وارد کرد؛ ازاین‌رو قیمت این مدل در مقایسه با سایر مدل‌ها بیشتر است. ازجمله مواد مورد استفاده در این مدل می‌توان رزین، فوم سرد، فوم گرم و پوشش را نام برد. این مدل از گچکاری تزئینی پیش‌ساخته دارای مزایایی همچون مناسب بودن برای طراحی نمای داخلی و خارجی ساختمان، سرعت بالای نصب، مقاومت در برابر رطوبت، وزنی سبک، قابلیت نصب بر روی سطوح مختلفی مانند چوب، فلز و سقف کاذب و همچنین انعطاف‌پذیری بالا است. مقاومت پایین در برابر حریق، قیمت بالاتر و تنوع کمتر در طرح ازجمله معایب این مدل هستند.
گچکاری تزئینی پیش ساخته یونولیتی
این مدل از خانواده گچبری پیش ساخته گچی محسوب شده و در دو نوع پلیمری یا همان یونولیتی و گچ ساده ساخته میشود. با ایجاد تغییراتی بر روی ساختار گچ معمولی، موجب کاهش وزن و افزایش مقاومت آن شده‌اند که گچبری پیش‌ساخته یونولیتی به وجود آمده است. از این مدل می‌توانید برای دکوراسیون داخلی منزل، دور لوستر، آینه‌کاری و ستون‌ها استفاده کنید. ازجمله مزایای این مدل می‌توان به قیمت مناسب، قابلیت نصب در مکان‌های مختلف، رنگ‌پذیری بالا، مقاومت در برابر حریق و سرعت بالا در اجرا اشاره نمود.
گچکاری تزئینی پیش ساخته پلی‌استایرن
ساختار این گچکاری تزئینی پیش ساخته همچون پلی‌اورتان است؛ با این تفاوت که روکش PVC ندارد. این مدل شامل سه دسته انبساطی، مقاوم و معمولی است. هر یک از این دسته‌ها باتوجه‌به ساختاری که دارند برای تولیداتی همچون وسایل بازی کودکان، عایق‌های برودتی و فوم‌های بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مدل از گچ‌کاری‌های تزئینی پیش ساخته دارای مزایایی همچون نصب آسان و سریع، قابلیت عبور تجهیزات ساختمانی از آن، وزن سبک، مقاومت در برابر رطوبت، قیمت مناسب، قابلیت شستشو، رنگ‌پذیری با رنگ‌های آکریلیک و پلاستیک و قابل‌حمل از مکانی به مکان دیگر هستند. ازجمله معایب این مدل عدم مقاومت در برابر حرارت است که با نصب اصولی بهتر میشود.
ابزارهای نصب گچبری پیش ساخته
برای نصب و تولید گچکاری تزئینی پیش‌ساخته از مواد و ابزار گوناگونی استفاده میشود. گاهی از ابزارهای سبک دستی نیز در این روش استفاده میکنند. ابزار این سبک عبارت‌اند از:
- گلویی: یکی از پرکاربردترین ابزار برای نصب گچ‌کاری‌های تزئینی، ابزار «گلویی» یا «حاشیه» است. بیشترین کاربرد این وسیله در کنج‌ها، حاشیه‌های دیوار و زاویه‌ها است.
- پلی اورتان: «پلی‌اورتان» نوعی محصول پلیمری محسوب میشود که دارای قابلیت‌های بسیاری است و میتواند به نصب راحت‌تر و دقیق‌تر کمک کند.
- دندان‌موشی: برای تزئین گلویی از طرح‌های کوچک، منظم و یک‌دستی به نام «دندان‌موشی» یا «کنگره» استفاده میشود.
- پلی‌استایرن: «پلی‌استایرن» بر پایه پلیمر است که از مزایایی همچون وزن سبک، عایق حرارتی، عایق صوتی و عدم نفوذ رطوبت برخوردار است.
- منقاره: به‌طورمعمول «منقاره» یا «کربل» در تزئین سرستون‌ها و گچبری‌های طاقچه‌ای کاربرد دارد.
- گنبد: در لابی‌ها، هتل‌ها و تمام مکان‌هایی با سقف بلند از «گنبد» پیش‌ساخته استفاده میکنند.
- قاب یا بوردر: امروزه «قاب»های آماده در دکوراسیون‌های داخلی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قاب‌ها را می‌توان بر روی ورودی‌ها، دیوارها و سقف نصب نمود. در حقیقت این قاب‌ها روشی برای جداسازی بخش‌های گوناگون دیزاین است.
- چسب: برای نصب گچبری از «چسب چوب» و یا «چسب مخصوص» استفاده میکنند.
- میخ: علاوه بر چسب، برای محکم‌تر شدن کار نصب، از چند «میخ» استفاده میشود؛ این میخ‌ها در تزئین و ظاهر کار تأثیر می‌گذارند، به همین دلیل باید در کوبیدن آنها دقت نمایید.
مزیت گچبری دستی به گچبری پیش‌ساخته
گچکاری تزئینی به روش دستی و پیش‌ساخته دارای مزایا و معایبی هستند.
- اولین نکته‌ای که در این میان جلب‌توجه میکند هزینه و زمان بیشتری است که صرف طرح‌های سنتی میشود؛ اما باید گفت ازآنجایی‌که این طرح‌ها به‌صورت مستقیم با دست هنرمند ساخته می‌شوند، از ارزش بسیار بیشتری برخوردار هستند.
- طرح‌های سنتی نشان‌دهنده اصالت، فرهنگ و هنر ایرانی است و شما می‌توانید این طرح‌های زیبا و اصیل را به خانه خود وارد نمایید.
- طرح و نقش‌های زیبا و متنوع، استفاده از رنگ‌های خاص، استقامت بالا، قابلیت استفاده در فضاهای مختلف کوچک و بزرگ از دیگر مزیت‌های سبک سنتی است. سبک مدرن نیز مزایایی همچون نصب سریع و آسان، وزن سبک و ماندگاری دارد.
به‌طورکلی می‌توان گفت انتخاب هر یک از این سبک‌ها کاملاً به سلیقه مخاطب بستگی دارد. طرح‌های سنتی طرفداران ویژه و خاص خود را دارد؛ زیرا ایجاد محیط‌های سنتی با حال و هوای اصیل دارای محبوبیت است و در کنار آن سبک مدرن نیز از محبوبیت خاصی برخوردار است.
انتخاب رنگ مناسب در گچبری
در طراحی دکوراسیون داخلی یک فضا، رنگ سقف یکی از عناصر بسیار مهمی است که باید به آن توجه نمایید. رنگ سقف و گچ‌کاری‌های تزئینی آن علاوه بر زیبایی و جلوه بخشیدن به محیط، میتواند موجب کوتاه و یا بلندتر دیده شدن سقف شود؛ درنتیجه میتواند محیط شما را کوچکتر و یا بزرگتر نشان دهند. برای اینکه بتوانید بهترین رنگ را برای سقف و گچبری سقف و دیوار انتخاب کنید باید به عواملی توجه نمایید که عبارت‌اند از:
- نور محیط: یکی از موارد بسیار مهم در انتخاب رنگ برای سقف و گچ‌کارهای تزئینی، میزان نور است. اگر مکان مورد نظر شما کم‌نور و تقریباً تاریک است برای بزرگتر و دل‌بازتر شدن محیط باید از رنگ‌های روشن استفاده کنید. رنگ‌های تیره موجب کوچکتر و دلگیرتر شدن محیط شما می‌شوند.
- ابعاد محیط: بعضی از خانه‌ها، فضای کوچک با سقف کوتاه دارند. برای اینکه فضای خانه بزرگتر به نظر آید بهتر است از رنگ‌های روشن برای سقف استفاده نمایید. شما همچنین می‌توانید برای پوشاندن صفحات گچی از رنگ‌های یک‌دست برای سقف استفاده کنید.
- رنگ کف‌پوش: هماهنگی میان رنگ کف و سقف برای دکوراسیون داخلی اهمیت فراوانی دارد. درصورتی‌که کف‌پوش محیط به رنگ تیره است باید از رنگ روشن برای سقف و گچبری آن استفاده کنید و برعکس اگر کف‌پوش روشن است توصیه میشود سقف خانه خود رارنگ‌های تیره‌تر بزنید.
- رنگ مبل‌ها: طراحی دکوراسیون داخلی باید با ظرافت و دقت فراوان انجام شود. شما باید به رنگ مبلمان منزل خود برای انتخاب رنگ مناسب سقف و گچ‌کاری‌های تزئینی، توجه نمایید تا تضادی میان آنها وجود نداشته باشد.
محل استفاده از گچبری‌ها
از انواع گچبری برای فضاهای داخلی خانه‌ها و مکان‌های زیر استفاده میکنند:
گچبری سقف با دست
از مرسوم‌ترین محل‌های اجرای این هنر زیبا، سقف منازل است. همان‌طور که گفته شد از گچبری کلاسیک در سقف سازه‌های قدیمی به کار برده می‌شد؛ هنوز هم کسانی که به اصالت این هنر علاقه دارند برای سقف خانه و دیگر محیط‌ها، گچبری سقف با دست را سفارش میدهند. باید گفت علاوه بر سبک سنتی و کلاسیک از سبک نوین و مدرن نیز برای تزئین سقف‌ها استفاده میشود. استاد رضا پارسائی برای خلق این هنر زیبا و ارزشمند در کنار شما است.
گچبری سقف ساده و شیک
اغلب توصیه میشود که برای خانه‌ها از صفحات گچی تزئینی ساده استفاده شود؛ زیرا سادگی همیشه زیبا است و هیچ‌گاه از مد نمی‌افتد. طرح‌های ساده قطعاً هزینه‌های کمتری برای شما به ارمغان می‌آورند و در زمان سریع‌تری آماده می‌شوند. یک طرح ساده برای سقف باید با دکوراسیون منزل شما هماهنگ و متناسب باشد؛ در غیر این صورت نه‌تنها زیبایی خاصی ایجاد نمی‌کند، بلکه باعث کاهش زیبایی خانه میشود.
گاهی سقف میتواند به‌تنهایی دکوراسیون خانه و زیبایی آن را کاهش دهد که با انتخاب یک گچبری مناسب و ساده، می‌توانید هم سادگی سقف را حفظ نمایید و هم به آن جلوه و زیبایی ببخشید. اتاق‌خواب نیز مکانی برای استراحت است؛ ازاین‌رو باید دارای فضایی دلنشین و لذت‌بخش باشد. سقف اتاق‌خوابتان را نیز می‌توانید با کمک صفحات تزئینی گچی سقف جلا دهید. قطعاً استفاده از گچبری‌های مدرن با نورپردازی مناسب در اتاق‌خواب، باعث میشود که آرامش بیشتری را هنگام استراحت و خواب تجربه کنید.
شما می‌توانید مناسب با سلیقه و میزان بودجه‌ای که در نظر دارید طرح مناسب و دلخواه خود را به رضا پارسائی سفارش دهید. استاد رضا پارسائی با سابقه‌ای قابل‌توجه، گچبری کلاسیک و دستی ساخت صفحات تزئینی گچی سقف خانه‌های شما را انجام میدهند.
گچبری دیوار
تزئین دیوار با صفحات گچی آن‌قدرها رایج نیست؛ اما در برخی از فضا از این هنر استفاده میشود. ازجمله فضاهایی که می‌توان از این هنر استفاده نمود باید به فضای پشت تلویزیون، اتاق‌خواب‌ها و قسمت پشت تخت و دیوارهای منازل جهت ایجاد تنوع و دکوراسیون خاص اشاره کرد. قطعاً در گذر زمان و بروز دکوراسیون‌های جدید این تزئینات کاربردهای بیشتری پیدا میکنند.
گچبری سر ستون‌ها
به‌طورکلی هر ستون گچی را که مشاهده می‌کنید، گچبری شده است؛ بعضی از آنها فقط در قسمت بالا و برخی در تمامی قسمت‌ها، سبک مدرنی از تزئینات صفحات گچی دارند.
گچبری لوکس و لاکچری
لوکس و لاکچری بودن فقط مربوط به ظاهر شما نیست؛ بلکه زیبایی باید در هر چیزی که به شما مربوط است حفظ شود. خانه از جمله متعلقات شما به‌حساب می‌آید که لوکس بودن آن میتواند جلوه‌گر شیک بودن شما شود. درصورتی‌که شما نیز به لاکچری بودن خانه خود اهمیت می‌دهید، می‌توانید برای فضاهای مختلف منزلتان همچون سقف، دیوار، سرستون‌ها و راه‌پله‌ها از گچبری لوکس و لاکچری استفاده کنید. صفحات تزئینی گچی لوکس و لاکچری از طرح‌های ویژه و خاصی برخوردار هستند که می‌توانند زیبایی خانه شما را دوچندان کنند. این صفحات گچی تزئینی می‌توانند خانه شما را بسیار شیک و جذاب کنند و همچنین جلال و شکوه خانه شما را افزایش دهند. هنر گچبری فرایندی پیش‌پاافتاده و ساده نیست؛ بلکه اهمیت فراوانی دارد و درصورتی‌که به شکل صحیح ساخته و استفاده شود، میتواند زیبایی دکوراسیون داخلی خانه شما را افزایش دهد.
ساخت صفحات گچی تزئینی لوکس و لاکچری به دو روش دستی و پیش‌ساخته انجام می‌شوند که هر دو روش طرفداران ویژه و خاص خود را دارد. طرح این صفحات را می‌توانید خودتان انتخاب کنید و یا به استادکار گچبر اعتماد کنید و انتخاب طرح را به او بسپارید؛ استادکار گچبر با در نظر گرفتن تمام شرایط و موارد مهم، طرح مناسب خانه شما را بر روی صفحات گچی تزئینی پیاده‌سازی میکند.
گچبری لوکس و لاکچری مناسب کدام بخش از خانه است؟
صفحات گچبری فقط مناسب سقف و دیوار پذیرایی نیست و می‌توان به‌منظور افزایش زیبایی محیط‌های مختلف خانه، از این هنر استفاده نمود؛ این فضاها عبارت‌اند از:
1. گچبری لوکس و لاکچری در اتاق خواب کودک
در خانه‌های لوکس و مجلل به اتاق خواب کودکان اهمیت فراوانی میدهند. پدر و مادرها برای افزایش جذابیت و زیبایی اتاق خواب فرزندانشان روش‌های گوناگونی را امتحان میکنند. استفاده از صفحات گچی تزئینی میتواند گزینه بسیار جذابی برای اتاق کودکان به شمار آید؛ زیرا به‌وسیله هنر گچبری می‌توان طرح‌های بسیار زیبا و کودکانه‌ای برای فضای اتاق کودکان خلق کرد. دیوار و سقف اتاق کودکان محل نصب تابلوهای عجیب‌وغریب نیست و همچنین نمی‌توان تمام دیوارهای اتاق را با عکس‌های کودک و اسباب‌بازی‌های آویز پر کرد. استادکار گچبر میتواند با استفاده از صفحات گچی تزئینی لوکس و لاکچری، اتاقی جذاب و کودکانه به شما هدیه دهد. به طور مثال برای ایجاد فضایی کودکانه می‌توان طرح آسمان را بر روی سقف و دیوار اتاق پیاده‌سازی کرد؛ ابر، درخت، گل و حیوانات از جمله سازه‌های گچی به شمار می‌آیند که می‌توانید با آنها فضای کودکانه‌ای برای فرزند خود ایجاد کنید.
2. گچبری لوکس و لاکچری در اتاق مهمان
به طور معمول در خانه‌های لاکچری اتاقی مخصوص برای مهمانان در نظر گرفته میشود تا افرادی که به‌عنوان مهمان به این خانه‌ها دعوت می‌شوند، مکانی مناسب برای استراحت به آنها اختصاص یابد. قطعاً زیبایی و جلوه اتاق مهمان اهمیت بسیاری دارد و در لوکس بودن خانه تأثیر بسزایی می‌گذارد؛ ازاین‌رو می‌توان از گچبری در اتاق مهمان استفاده نمود. از این صفحات گچی تزئینی می‌توانید برای دور پنجره‌ها استفاده کنید و همچنین با پرده‌ای شیک و زیبا موجب افزایش جلوه و چشم‌نوازی اتاق شوید. علاوه بر اطراف پنجره می‌توانید با قاب‌های گچی تزئینی بر روی دیوار و سقف را تزئین و طرح‌ها و اشکال گوناگونی را خلق نمایید.
3. گچبری لوکس و لاکچری برای آینه‌ها
آینه‌ها از جمله مواردی هستند که می‌توان با کمک آنها زیبایی بخشی از خانه را ارتقا داد. حال اگر اطراف آینه‌ها با گچبری همراه باشد، میتواند خانه شما را شیک‌تر و جذاب‌تر کند. آینه‌های برش خورده به همراه قاب‌های گچی می‌توانند نمای فوق‌العاده متفاوتی ایجاد کنند که علاوه بر زیبایی ظاهری، کاربردهای دیگری نیز دارد. از آینه‌های تزئین شده با صفحات گچی تزئینی می‌توان در اتاق‌ها، راهروها و سالن‌ها متناسب با دکوراسیون خانه استفاده نمود. طرح‌های مورد استفاده در این بخش برای صفحات گچی تزئینی شامل طرح‌های سنتی، مدرن و یا ترکیب این دو طرح میشود. گاهی با نورپردازی و یا استفاده از رنگ‌های متفاوت بر زیبایی این قاب‌ها می‌افزایند و موجب لوکس‌تر شدن خانه شما می‌شوند.
4. گچبری لوکس و لاکچری برای پشت تلویزیون
معمولاً در خانه‌های لاکچری مدرن تلویزیون را به دیوار نصب میکنند. یکی از دغدغه‌های افراد این است که دیوار پشت تلویزیون را چگونه تزئین کنند تا در عین سادگی، زیبا و چشم‌نواز باشد. گچبری بهترین گزینه برای زیباسازی دیوار پشت تلویزیون به شمار می‌آید. امروزه از صفحات گچی تزئینی همچون قاب‌ها برای پشت تلویزیون استفاده میشود. این صفحات گچی تزئینی موجب میشود تا فضای نصب تلویزیون، فضای نصب قاب و سایر اکسسوری‌های در پشت تلویزیون و دیگر موارد مشخص شود. در خانه‌هایی که تلویزیون به دیوار نصب میشود برای دستگاه‌های گوناگون همچون رسیور نیز به کمک گچبری فضایی ایجاد میشود تا این دستگاه‌ها هم در جای مشخصی قرار گیرند.
5. گچبری لوکس و لاکچری برای جاکفشی
در نظر برخی از افراد محل گذاشتن کفش‌ها اهمیت خاصی ندارد و به این بخش از خانه توجه نمی‌کنند. باید گفت در هنگام ورود افراد به خانه شما، اولین بخشی که مهمانان می‌بینند محل قرارگیری کفش‌هایشان است. ازاین‌رو نمی‌توان از این بخش خانه بی‌اهمیت گذر کرد. در برخی از خانه‌ها در بخش راهرو ورودی و یا در سالن خارج از خانه فضایی به‌عنوان محل قرارگیری کفش‌ها یا همان جاکفشی مشخص میشود. گاهی این فضا چوبی است و گاهی از مواد دیگری برای ساخت آن استفاده میکنند. برای افزایش زیبایی این فضاها می‌توان از گچبری‌های لوکس استفاده نمود. طرح‌های مورد استفاده در این فضاها به‌هیچ‌عنوان نباید شلوغ و پرکار باشند؛ بلکه باید کاملاً ساده و شیک به نظر برسند. حتی گاهی استفاده از رنگ‌های مناسب، ورق‌های طلا و یا نورپردازی خاص میتواند موجب چشم‌نوازی این بخش از خانه لاکچری شما شود.
6. گچبری لوکس و دکور خانه
به‌وسیله گچبری برای بخش‌های مختلف خانه‌های لوکس، فضاهایی به‌عنوان محل قرارگیری اجسام دکوری ساخته میشود. این فضاها به این دلیل که قرار است درون آنها اجسام دکوری گذاشته شود، باید از طرح‌های ساده و شیک برخوردار باشند. در صورت استفاده از طرح‌های پرنقش‌ونگار و یا پرکار در صفحات گچی تزئینی این بخش، بهتر است اجسام دکوری بسیار ساده‌ای را در این فضاها جای دهید.
گچبری لوکس و نورپردازی خانه
یکی از مواردی که می‌توان به‌آسانی در گچبری‌های لوکس و لاکچری استفاده کرد، نورپردازی است. امروزه در خانه‌های لاکچری و شیک نورپردازی به‌صورت مستقیم انجام نمی‌شود؛ بلکه به‌صورت پنهان انجام میشود. به طور معمول چراغ‌ها، لامپ‌ها و مهتابی‌ها را به کمک صفحات گچی تزئینی می‌پوشانند تا زیبایی فضا با آویزان بودن آنها کاهش پیدا نکند. نورپردازی یکی از مهم‌ترین ملزومات هر خانه به شمار می‌آید و درصورتی‌که به‌درستی انجام نشود، میتواند زیبایی و جلوه خانه را بر هم زند. گچبری‌های لوکس و زیبا با طرح‌های ویژه و منحصربه‌فردی که دارند می‌توانند با کمک نورپردازی مناسب و پنهان‌کردن سیم‌ها و سایر اتصالات، به خانه شما جلوه بهتری ببخشند. در اکثر مواقع طرح‌های مورداستفاده در صفحات گچی تزئینی به همراه نورپردازی ساده و به‌دور از هرگونه تجمل‌گرایی اضافی هستند. این طرح‌ها در کنار سادگی لوکس و شیک بودن خانه شما را به چشم می‌آورند.
در حقیقت هنر زیبای گچبری با کمک هنر ویژه معماری میتواند جلال و شکوه خانه شما را دوچندان کند. به‌طوری که مقایسه خانه، پیش از نصب صفحات گچی تزئینی و پس از آن میتواند شما را بسیار متعجب و شگفت‌زده کند. در ساخت صفحات گچی تزئینی لوکس و لاکچری مهارت و تجربه استادکار گچبر از اهمیت فراوانی برخوردار است و توصیه میشود که کار خود را به استادکارانی باسابقه در این حوزه همچون رضا پارسائی بسپارید.
طرح گچبری
در فرایند عملیات این هنر طرح‌های گوناگونی استفاده میشود که عبارت‌اند از:
- طرح‌های زمینه‌ای: طرح‌های زمینه در صفحات تزئینی گچی به‌صورت منظم و قاب‌بندی وجود دارند که طرح‌های گوناگونی همچون انواع گل، مقرنس و تذهیب را می‌توان به اجرا درآورد. یکی از طرح‌های زمینه‌ای، گچبری قاب و دیوار است که موجب افزایش زیبایی و جلوه‌گری دکوراسیون میشود.
- طرح‌های حاشیه‌ای:باتوجه‌به نام این طرح‌ها می‌توان متوجه شد که در حاشیه و کناره‌های سقف، راهرو و به‌طورکلی گوشه‌ها به کار برده می‌شوند. این طرح‌ها به دلیل زیبایی خاصی که دارند از طرفداران بسیاری برخوردار هستند؛ از انواع نقش و نگارها، گل، بوته، برگ، مدل‌های مدرن، چنگ و چدن و نوشته‌ها در طرح‌های حاشیه‌ای استفاده میشود.
- طرح‌های خاص: این طرح‌ها به‌صورت از پیش آماده شده هستند که بر روی فضای مورد نظر نصب می‌شوند. این طرح‌ها برای سقف‌ها کاربردی ندارند و مناسب سقف نیستند. از طرح خاص صفحات گچی تزئینی برای ستون‌ها، سر قاب، دور لوستر، آرک راهرو، روی شومینه و آرک آشپزخانه استفاده میشود. این طرح‌ها از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند. در کنار طرح‌های از پیش آماده شده، طرح‌های خاص و تک همچون دور لوستری‌های برجسته نیز وجود دارند که در ابتدا جوشکاری و رابیتس‌بندی شده و سپس گچکاری و گچبری اعمال میشود.
مزایای اجرای گچبری
امروزه هنر گچبری و گچکاری جایگاه ویژه‌ای در ساختمان‌سازی پیدا کرده است که به‌منظور برجسته‌سازی بنا، کاستن سادگی و یکنواختی فضا مورد استفاده قرار میگیرد. این هنر زیبا و اصیل دارای مزایا و معایبی است که می‌توان گفت مزایای آن شما را برای استفاده از گچبری کلاسیک و یا مدرن قانع خواهد کرد. ازجمله مزایای این هنر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صفحات تزئینی گچی برای خلق یک اثر هنری و زیبا با دست هنرمند انجام میشود؛ این یعنی ارزشمند بودن یک محصول به دلیل وجود جزئیات.
- شما می‌توانید از این هنر خاص جهت زیباسازی و تزئین فضاهای مختلف یک خانه همچون سالن پذیرایی، سالن نشیمن، آشپزخانه، راهرو و تاق خواب استفاده نمایید و حتی بدون وجود دکوراسیون خاص، زیبایی خاصی به محیط ببخشید.
- تنوع طرح و رنگ موجب میشود که شما بتوانید با هر سلیقه و بودجه‌ای که در نظر دارید، گچکاری تزئینی برای منزل، هتل و یا کافه خود استفاده کنید.
- گچبری به همراه رنگ مناسب، گزینة بسیار مناسبی برای تزئین سقف‌های بلند و بی‌روح محسوب میشود. همچنین این هنر میتواند موجب بزرگتر یا کوچکتر نشان دادن منزل شما شود.
- استفاده از قرنیزهای گچی در سقف، یک روش ساده و مقرون‌به‌صرفه برای ایجاد تنوع و زیبایی فضا است. این قرنیزها در راهرو موجب کوتاه‌تر نشان دادن مسیر و لذت‌بخش کردن آن می‌شوند.
مقایسه قیمت گچبری کلاسیک و مدرن
باتوجه‌به تمام توضیحات داده شده در مورد انواع گچبری، می‌توان گفت قیمت گچبری‌های دستی و سنتی بیشتر از پیش‌ساخته و مدرن است. گچ‌کاری‌های تزئینی سنتی به دستان هنرمند گچبر انجام میشود که موجب صرف زمان بیشتری است؛ ازاین‌رو هزینه آن نیز بیشتر است. صفحات تزئینی گچی به روش سنتی و دستی از وزن و مصالح بیشتر برخوردار هستند که بر قیمت آنها نیز تأثیر می‌گذارد. در تعیین قیمت یک گچکاری تزئینی عوامل مختلفی همچون وزن، طرح، نوع، رنگ و دستمزد استادکار مؤثر هستند. حمل و نصب نیز بر قیمت این محصولات اثرگذار است.
امروزه دکوراسیون داخلی یک سازه اهمیت فراوانی پیدا کرده است به‌گونه‌ای که در اغلب ساختمان‌ها تمام اجزاء یک محیط با یکدیگر هماهنگ‌سازی می‌شوند. هماهنگی و نظم، موجب افزایش زیبایی و چشم‌نوازی یک محیط می‌شوند. گاهی در دکوراسیون زیبای یک محیط، موارد کوچک و یا کم‌اهمیت، می‌توانند تأثیر فراوانی گذارند. به‌طورمعمول سقف و دیوارهای اغلب خانه‌ها ساده و یک‌دست هستند که این سادگی گاهی با دکوراسیون داخلی هماهنگی ندارد و برای بهتر شدن آنها می‌توان از گچبری استفاده نمود.
گچبری هنر کنده‌کاری یا چینش گچ‌های بریده شده در کنار یکدیگر است که گزینه بسیار خوبی برای ایجاد تغییرات و خارج کردن سقف، دیوارها، ستون‌ها و راهروها از سادگی محسوب میشود. همان‌طور که اشاره شد گچکاری تزئینی دارای دو سبک گچبری کلاسیک، سنتی یا دستی و گچبری مدرن، نوین یا پیش ساخته است. شما متناسب با محیط مورد نظر خود می‌توانید از طراح‌های این دو سبک استفاده نمایید. درصورتی‌که علاقه‌مند به فضاهای سنتی و کلاسیک هستید و منزل شما دکوراسیونی سنتی دارد؛ انتخاب طرح‌های سنتی میتواند زیبایی خانه شما را دوچندان کند. امروزه طرفداران طرح‌های مدرن که با معماری مدرن تلفیق شده است نیز وجود دارند. اگر به طرح‌های نوین علاقه دارید و فضای منزل شما مدرن است، این طرح‌ها می‌توانند به شما در جلوه‌گری بیشتر محیط کمک کند.
